04.02.2009: 木兰辞 | Mộc Lan từ - Bài ca về nàng Mộc Lan

Bài ca về nàng Mộc Lan

(Người dịch: Nam Trân)

Than thở lại thở than, 
Mộc Lan dệt bên cửa. 
Không nghe tiếng thoi đưa 
Chỉ nghe cô than thở. 
Phải chăng buồn vì lo, 
Phải chăng buồn vì nhớ ? 
Không phải buồn vì lo, 
Không phải buồn vì nhớ. 
Đêm qua nhìn quân thiếp 
Biết có lệnh trưng binh. 
Danh sách mười hai tập, 
Đều ghi tên bố mình. 
Bố không con trai lớn, 
Mộc Lan không có anh. 
Cô quyết mua yên ngựa, 
Thay bố đi tòng chinh. 
Mua ngựa ở chợ Đông, 
Mua yên ở chợ Đoài, 
Chợ Nam mua cương khớp, 
Chợ Bắc mua roi dài. 
Biệt mẹ cha buổi sớm, 
Tối cạnh Hoàng Hà ngơi. 
Chẳng nghe tiếng mẹ cha gọi con gái, 
Chỉ nghe Hoàng Hà sóng nước thét hoài. 
Biệt Hoàng Hà buổi sớm, 
Tối đến Hắc Sơn ngơi. 
Chẳng nghe tiếng mẹ cha gọi con gái, 
Chỉ nghe Yên Sơn ngựa giặc hí vang trời. 
Muôn dặm xông ra trận, 
Quan ải vụt bay đi. 
Mõ đồng rền chướng khí, 
Trăng lạnh rọi nhung y. 
Trăm trận tướng quân chết, 
Mười năm tráng sĩ về. 
Về bái yết thiên tử, 
Thiên tử ngồi minh đường. 
Xét thưởng hai mươi bậc, 
Ban cho trăm ngàn vàng. 
Vua dò hỏi ý muốn 
- "Mộc Lan không nhận chức quan sang, 
Chỉ xin thiên lý mã, 
Đưa về với cố hương". 
Mẹ cha nghe tin ấy, 
Ra thành đón con về. 
Chị cô nghe tin ấy, 
Sửa soạn chốn buồng the. 
Em trai nghe tin ấy, 
Mài dao soàn soạt mổ bò dê. 
Cô mở cửa gác Đông, 
Cô ngồi giường gác Tây. 
Cởi bỏ bộ quân phục, 
Mặc xiêm áo thường ngày. 
Bên song sửa mái tóc, 
Hoe vàng ngắm gương cài. 
Ra cửa thăm bè bạn, 
Bạn bè thảy ngạc nhiên: 
"Mười hai năm đồng ngũ, 
Ngờ đâu gái giả trai !" 
Thỏ đực chân mấp máy, 
Thỏ cái mắt mê tơi. 
Cặp thỏ song song chạy, 
Nhận ra ta đực cái mới tài.

木兰辞 / Mộc Lan từ 

唧唧复唧唧，Tức tức phục tức tức, 
木兰当户织。Mộc Lan đương hộ chức, 
不闻机杼声，Bất văn cơ trữ thanh, 
惟闻女叹息。Duy văn nữ thán tức. 
问女何所思，Vấn nữ hà sở tư, 
问女何所忆。Vấn nữ hà sở ức. 
女亦无所思，Nữ diệc vô sở tư, 
女亦无所忆。Nữ diệc vô sở ức.

昨夜见军帖，Tạc dạ kiến quân thiếp, 
可汗大点兵，Khả hãn đại điểm binh; 
军书十二卷，Quân thư thập nhị quyển, 
卷卷有爷名。Quyển quyển hữu gia danh. 
阿爷无大儿，A gia vô đại nhi, 
木兰无长兄。Mộc Lan vô trưởng huynh, 

愿为市鞍马，Nguyện vi thị yên mã, 
从此替爷征。Tòng thử thế gia chinh. 
东市买骏马，Đông thị mãi tuấn mã, 
西市买鞍鞯，Tây thị mãi yên tiên, 
南市买辔头，Nam thị mãi bí đầu, 
北市买长鞭。Bắc thị mãi trường tiên. 
旦辞爷娘去，Đán từ gia nương khứ, 
暮宿黄河边，Mộ túc Hoàng hà biên, 
不闻爷娘唤女声，Bất văn gia nương hoán nữ thanh, 
但闻黄河流水鸣溅溅。Đãn văn Hoàng hà lưu thuỷ thanh tiễn tiễn. 
旦辞黄河去，Đán từ gia nương khứ, 
暮至黑山头，Mộ túc Hắc sơn đầu, 
不闻爷娘唤女声，Bất văn gia nương hoán nữ thanh, 
但闻燕山胡骑鸣啾啾。Đãn văn Yên sơn Hồ kỵ thanh thu thu.

万里赴戎机，Vạn lý phó nhung cơ, 
关山度若飞。Quan sơn độ nhược phi, 
朔气传金柝，Sóc khí truyền kim thác, 
寒光照铁衣。Hàn quang chiếu thiết y. 
将军百战死，Tướng quân bách chiến tử, 
壮士十年归。Tráng sĩ thập niên quy.

归来见天子，Quy lai kiến thiên tử, 
天子坐明堂。Thiên tử toạ minh đường, 
策勋十二转，Sách huân thập nhị chuyển, 
赏赐百千强。Thưởng tứ bách thiên cường. 
可汗问所欲，Khả hãn vấn sở dục, 
木兰不用尚书郎；"Mộc Lan bất dụng thượng thư lang, 
愿借名驼千里足，Nguyện tá minh đà thiên lý túc, 
送儿还故乡。Tống nhi hoàn cố hương."

爷娘闻女来，Gia nương văn nữ lai, 
出郭相扶将；Xuất quách tương phù tương; 
阿姊闻妹来，A tỷ văn muội lai, 
当户理红妆；Đương hộ lý hồng trang; 
小弟闻姊来，Tiểu đệ văn tỷ lai, 
磨刀霍霍向猪羊。Ma đao hoắc hoắc hướng trư dương. 
开我东阁门，Khai ngã đông các môn, 
坐我西阁床，Toạ ngã tây các sàng; 
脱我战时袍，Thoát ngã chiến thì bào, 
著我旧时裳，Trước ngã cựu thì thường; 
当窗理云鬓，Đương song lý vân mấn, 
对镜帖花黄。Đối kính thiếp hoa hoàng. 
出门看火伴，Xuất môn khán hoả bạn, 
火伴皆惊慌：Hoả bạn giai kinh hoàng: 
同行十二年，Đồng hành thập nhị niên, 
不知木兰是女郎。Bất tri Mộc Lan thị nữ lang! 
雄兔脚扑朔，Hùng thố cước phác sóc, 
雌兔眼迷离；Thư thố nhãn mê ly, 
双兔傍地走，Lưỡng thố bàng địa tẩu, 
安能辨我是雄雌? An năng biện ngã thị hùng thư?